آزاد شدن مردم از جهنم

در ماه رمضان که ماه رحمت، برکت و مغفرت است، هرشب خداوند عده ای را برای همیشه از جهنم، آزاد اعلام می کند. یعنی آنها دیگر بهشتی هستند و حکم آزادی شان از جهنم صادر می شود. لذا پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله در ضمن بیان نام هایی برای این ماه فرمودند: «و هو شهر العتق من النار و الفوز بالجنّه» این ماه، ماه آزاد شدن از جهنم و رستگارشدن به سبب ورود به بهشت است.

و امام سجاد علیه السلام در دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیه به پیشگاه الهی عرضه می دارند: «پروردگارا بر محمد و آل او درود فرست و اگر هر شبی از شبهای این ماه افرادی مشمول عفو و بخشش تو و گذشت کریمانه ات می شوند، ما را نیز جزء آن آزادشدگان و عفو خوردگان قرار ده و ما را از بهترین یاران این ماه مقرر فرما»

  توجه و محبت به همسایگان

یکی از حقوق مهم در دین ما حق همسایه است. در سفارشات پیامبر عزیزمان صلی الله علیه و اله فراوان از توجه و رسیدگی به همسایه ها به چشم می خورد. در ماه رمضان که ماه فضیلت و کمال و ماه بندگی و قرب به خداوند است از این مهم نباید غافل شد. امام سجاد علیه السلام در دعای 44 صحیفه سجادیه ضمن درخواست توفیقات در این ماه به پیشگاه الهی عرضه می دارند: «پروردگارا ما را موفق دار، تا به فامیل خود نیکی نموده و ارتباط خوبی با آنان داشته باشیم و با بخشش و محبت به همسایگان خود توجه و رسیدگی نماییم»

پس بیایید در این رابطه چند تصمیم خوب بگیریم:

1- مراقب باشیم اذیت ما به همسایه ها نرسد و با رفتار و گفتار خود آنها را نرنجانیم.

2- به همسایگان احترام گذاشته و حقوق آنها را رعایت نماییم.

3- اگر مساله خاصی دارند مثلا بنایی می کنند یا مریض شده اند و یا گرفتاری برایشان پیش آمده، از خبرگیری و کمک به آنها دریغ ننماییم.

4- اگر لازم است در ماه رمضان آنان را برای سحر بیدار نموده و نیز با افطاری دادن و یا اهداء هدیه، به آنها اظهار محبت کنیم.

5- اگر آنها در اثر غفلت باعث اذیت یا ناراحتی ما شدند، گذشت نموده و از جبران و مقابله به مثل، پرهیز نماییم.

ماه عیب پوشی

عیب پوشی از صفات خداوند مهربان است. خداوند ستار العیوب است و همواره آبروی بندگان خود را حفظ می کند. اما گاهی بندگان، خود با رفتار غلط و اصرار بر گناه و خطا ابروی خود را می برند و به اعتبار خود لطمه می زنند. ماه مبارک رمضان هم زمینه ساز توبه و ترک گناه است و هم نگاه مردم به یکدیگر مثبت است و هم انگیزه عیب پوشی بیشتر. به این جهت ماهی است که مومنین در نگاه یکدیگر موجّه و آبرومند هستند و امام سجاد (علیه السلام) هم در دعای 45 صحیفه سجادیه به هنگام وداع با ماه رمضان خطاب به آن می فرمایند: «سلام بر تو ای ماه، چه بسیار گناهان را محو نمودی و چه بسیار عیب های مختلف را پوشاندی»

چه زیباست که این عیب پوشی را پس از این ماه هم ادامه دهیم.

اخلاق نیک

خوش اخلاقی عبارت است از:

1- چهره باز

2- زبان بی نیش و کنایه

3- تحمل سلیقه های مختلف

4- تغافل یعنی از خیلی کارها که مورد پسند ما نیست خود را به غفلت بزنیم و گویا ندیده و نشنیده ایم.

5- عفو و گذشت

این اخلاق نیک همیشه یک ارزش مهم است و پیامبر عزیزمان فرمودند: «سنگین ترین چیزی که در میزان عمل قرار می گیرد اخلاق نیکوست». اما در ماه مبارک رمضان اخلاق نیک هم لازم تر است و هم پاداش بیشتری دارد. لازم تر چون مردم روزه هستند و بیشتر شایسته خوش اخلاق و برخورد نیکو هستند و پاداش بیشتر به خاطر فرمایش پیامبر عزیزمان در خطبه استقبال از ماه مبارک رمضان که فرمودند:

«ای مردم! هرکس در این ماه اخلاق خود را نیکو گرداند، پاداش او عبور به سلامت از صراط است. در روز قیامت روزی که قدم ها بر صراط می لغزد»

یاوری در مقابل شیطان

ماه رمضان کمک بسیار خوبی در مقابل شیاطین است. دشمنانی که در طول سال دائم در کمین ما هستند و از هرطرف برای ما دام های گسترده و وسوسه ها دارند. اما پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه استقبال از ماه رمضان فرمودند: « در این ماه شیاطین در غل و زنجیر هستند پس از خداوند بخواهید که آنها دیگر بر شما مسلّط نشوند»

و نیز امام سجاد علیه السلام در دعای وداع رمضان خطاب به این ماه فرمودند: «سلام بر تو که یاوری بر علیه شیطان بودی» پس در این ماه شیطان و یارانش محدود و محبوس هستند و باید این فرصت را غنیمت دانست و آنچنان رفتار و گفتارمان را پاکیزه کنیم که دیگر شیاطین بر ما طمع نورزند و به سراغ ما نیایند، چرا که شیاطین

گرچه همیشه در فکر فریب و نیرنگ و گمراه کردن افرادند اما این ما هستیم که با غفلت در رفتار و گفتار به آنان چراغ سبز نشان داده و به سوی خود جلب می کنیم.

  صلح و آشتی

ماه رمضان همه مؤمنین به میهمانی الهی دعوت شده اند پس همه در این ضیافت بزرگ همنشین و در این سفر ملکوتی هم سفر هستند. وقتی از این منظر به ماه رمضان می نگریم بیشتر روشن می شود که باید هرچه بیشتر با هم مهربان و صمیمی باشیم و از کدورت و ناراحتی بپرهیزیم. لذا از برنامه های مهم این ماه، رفع کدورت و کنارگذاشتن ناراحتی ها و تبدیل نمودن آن به صلح و آشتی است... پس هر که با کسی دل خوری و ناراحتی داشته و یا خدای ناکرده قطع رابطه کرده است همین امروز و به احترام این ماه تصمیم بگیرد در اولین فرصت برای آشتی اقدام نماید. در اهمیت این صلح و آشتی همین بس که امام سجاد علیه السلام در دعای 44 صحیفه این مسئله را به عنوان یک توفیق از خداوند در خواست نموده و به پیشگاه الهی عرضه می دارند: «پروردگار را ما موفق بدار به کسانی که از ما فاصله گرفته اند رجوع نموده و با آنان آشتی کنیم و در برخورد با کسانی که به ما ظلم نموده اند انصاف را رعایت نماییم»

پس دوستان عزیز با دو تصمیم خوب این برنامه را عملی سازیم:

1- اگر با کسی قهر هستیم فورا برای آشتی اقدام نماییم.

2- اگر کسانی را می شناسیم که با هم قهرند برای آشتی دادن آنان تلاش نموده و پیش قدم شویم.

ماه شرافت و ارزشمندی

ماه رمضان ماه ارزشمند شدن است. این ماه به انسان ارزش و بها می دهد. چون این ماه انسان را از گناهان پاک و از اخلاق ناپسند دور نموده و به صفات ارزشمند مزیّن می کند. این ماه دل ها را از غرور و حسد پاک و به تواضع و محبت می آراید و این گونه ارزشهای معنوی را در انسان تقویت می نماید. امام سجاد علیه السلام در دعای 45 صحیفه سجادیه به پیشگاه الهی عرضه می دارند: «پروردگارا ما اهل این ماه هستیم، ماهی که به وسیله آن به ما شرافت و ارزش دادی و ما را به لطف خود موفق به درک این ماه نمودی در حالی که افراد شقی و بدبخت از درک آن محروم و نسبت به آن جاهل بودند» بنابراین هرکس به دنبال ارزشمندشدن و کسب شرافت است باید این ماه را قدر بداند و در عمل به برنامه های این ماه کوشا باشد.

  اکرام نیازمندان

یکی از برنامه های مهم ماه مبارک رمضان توجه به نیازمندان است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه استقبال از ماه مبارک رمضان فرمودند: «در این ماه به فقراء و مساکین صدقه بدهید». رفع گرفتاری از یک فرد یا یک خانواده نیازمند بسیار مهم و مورد توجه پروردگار است که چون از سر صدق و راستی انجام می شود به آن صدقه گفته می شود. صدقه هر نوع نیکی به فقراء را شامل می شود. کمک مالی، آموزش رفتار صحیح، ایجاد شغل، واسطه کار خیرشدن و از آبرو مایه گذاردن و نیز صرف وقت برای رفع نیاز نیازمندان، هریک صدقه محسوب می شود. دوستان و عزیزان! بیایید در این روز با برکت، روز میلاد کریم اهل بیت علیهم السلام به امام مجتبی علیه السلام اقتداء نماییم. آن حضرت چنان با فقراء و نیازمندان با محبت بودند و در رفع نیازهای مختلف ایشان کوشش داشتند که به «کریم اهل بیت» معروف گردیدند. انواع صدقه و نیکی به طبقات محروم در زندگی حضرت جلوه داشت و علاوه بر این ها حضرت کرامت و بزرگی را به نیازمندان هدیه می دادند و با حرمت نهادن به آنان از جهت روحی هم آن ها را اکرام می نمودند.

امید آن که در این روز بزرگ و در این راه ارزشمند آن حضرت را الگوی خود قرار دهیم...

دفع بلاها به برکت این ماه

ماه رمضان چون همه میهمان خدا هستیم، خداوند بطور ویژه به ما توجه دارد و به برکت این ماه، بلاها را از بندگان دور می فرماید. امام سجاد علیه السلام در دعای وداع با ماه مبارک رمضان، خطاب به این ماه می فرمایند:« سلام برتو که چه بسیار بلاها و خطرها به برکت تو از ما دور شد و چه بسیار خیرها که به برکت تو به ما رسید.»

پس خدای مهربان را شاکر باشیم و قدر این فرصت را بدانیم و در جهت بهره مندی از برکات آن تلاش نمائیم.

  سبک نمودن کارهای زیردستان

یکی از برنامه های این ماه اینست که کار کارگران و زیردستان خود را سبک تر نمائیم.

بله، آن ها هم روزه هستند و گرسنگی و تشنگی برای آنها هم هست. علاوه بر آن می خواهند در این ماه مقداری از وقت خود را به تلاوت قرآن یا ذکر و دعا بگذرانند، پس باید کارفرمایان و مسئولین کارخانه ها و مراکز فروش و تولید با برنامه ریزی ویژه برای ماه رمضان، کار زیردستان را سبک تر نمایند و به آن ها هم فرصت عبادت بدهند. همچنین اگر کارگرانی در منزل ما کار می کنند، از آن ها در ماه رمضان توقع زیادی نداشته باشیم و مراعات حالشان را بنمائیم. طبیعی است اگر نسبت به کارگران چنین باشد، نسبت به همسر و فرزندان بسیار تأکید بیشتری است که با پرتوقعی و ایرادگیری آن ها را خسته نکنیم.

مخصوصاً وقتی به یاد بیاوریم جایزه مهمی را که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تعیین نموده و در خطبه استقبال از ماه رمضان فرمودند:« هر کس در این ماه، کار زیردستان خود را سبک نماید، خداوند حساب او را در روز قیامت سبک و آسان می گرداند.»

به به! چه معامله پرسودی، آسان گرفتن بر بندگان خدا در ماه رمضان و آسان گرفتن خداوند بر ما در روز قیامت.

به امید موفقیت