تضمین سعادت

سعادت و خوشبختی آرزوی همه ماست و هر انسانی طالب خوشبختی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله فرمودند: «بدبخت کسی است که در این ماه مورد رحمت و بخشش پروردگار قرار نگیرد» این سخن حضرت به این معناست که در این ماه همه اسباب خوشبختی فراهم است، هم فضا، معنوی است، هم روزه داری صفای باطن می آورد، هم زمینه های تذکر و مجالس آگاهی بخش برقرار است. پس خوشبختی تضمین شده و به راحتی می توان به سعادت رسید. مگر کسی خودش نخواهد و با پای خود از سرزمین سعادت بگریزد و الاّ همه میهمانان الهی خوشبخت و سعادتمند هستند.

ادای حقوق الهی

از برنامه های بسیار زیبای این ماه، آشتی با خداوند و تقویت ارتباط با اوست. در این ماه باید کسانی که از خدا دور شده اند به دامان پرمهر رحمت الهی بازگردند و کسانی که با خدایند پیوند خود را تقویت نمایند. پس تصمیم امروزمان این باشد که حقوق واجب الهی را بررسی نماییم:

1- آیا نماز یا روز? قضاء داریم؟ حدس می زنیم چقدر باشد؟ آنها را تعیین و در دفترچه ای یادداشت نماییم و در همین ماه اداء آنها را شروع کنیم.

2- روزه قضا داریم؟ به چه میزان؟ مشخص نماییم که بعد از ماه مبارک آنها را انجام دهیم.

3- خمس یا زکاة به اموال ما تعلق گرفته است؟ تکلیف آن را مشخص نماییم.

4- آیا برای حج واجب مستطیع نیستیم؟ و اگر مستطیع هستیم حج واجب انجام داده ایم یا نه؟

و نکته پایانی این که در تعیین این موارد اکتفاء به مقداری که یقین داریم کافی است. البته دقت کنیم شاید ماه ها یا سال های ابتدای تکلیف نماز و روزه ای از ما فوت شده باشد یا نماز آیات نخوانده باشیم و با استمداد از خداوند تکلیف حقوق فوت شده را مشخص نماییم.

عباداتتان قبول

عظمتی غیرقابل درک

از تعبیراتی که پیامبر عزیزمان صلی الله علیه و آله درباره ماه مبارک رمضان فرموده اند متوجه می شویم که به حقیقت، عظمت این ماه قابل درک نیست. تنها باید خدای مهربان را شکر کنیم که افتخار حضور در این ضیافت را به ما مرحمت فرموده است. به جملات زیر که از قول آن حضرت به ما رسیده توجه فرمایید:

«اگر مردم می دانستند چه برکاتی در ماه رمضان است آرزو می کردند همه سال، رمضان می بود» (بحارالانوار/ج96/ص346)

و هنگامی که ماه رمضان فرا می رسید، سه مرتبه می فرمودند:

«سبحان الله چه ماه با عظمتی به سوی شما می آید و از چه ماه باعظمتی استقبال می کنید» (بحارالانوار، ج96، ص347)

و نیز می فرمودند:

«اگر می دانستید چه نعمت هایی در ماه رمضان نصیب شما می شود بیشتر خداوند را شکر می کردید» (بحارالانوار، ج8، ص183)

محبت و احسان به فامیل

از توصیه های پیامبر عزیزمان صلی الله علیه و اله در مورد اعمال ماه رمضان توجه به فامیل است، حضرت فرمودند: «وصلوا ارحامکم» با فامیل خود ارتباط برقرار نمایید. مسأله خبرگیری از فامیل و کمک به آنها و توجه و احسان به ایشان، از مهمترین دستورات عملی دین است. تکلیفی بزرگ و دارای آثار بسیار زیاد. فراوانی روزی، طولانی شدن عمر، محبوبیت نزد خالق و مخلوق از آثار محبت و احسان به فامیل است و این تکلیف مهم در ماه مبارک با تأکید بیشتر بیان شده است. پس اگر خدای ناکرده با فامیل قهر هستیم، حتما در این ماه آشتی کنیم و نیز در محبت و خدمت به فامیل بیش از زمان های دیگر کوشا باشیم.

به امید قبولی اعمال

جمع کردن پاداش، بسیار آسان است.

آیا تاکنون فکر کرده اید در عمر خود چه قدر ثواب و اجر بدست آورده اید؟ اندوخته آخرت شما به چه میزان است؟ بشارت باد که در ماه مبارک رمضان به آسانی می توان ثواب و پاداش جمع آوری نمود و بر ذخایر آخرتی خود افزود. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «در این ماه نفس کشیدن شما پاداش تسبیح و ذکر را دارد و خوابیدن شما پاداش عبادت. اعمال شما به راحتی قبول می شود» و شرایط گذشته را ندارد. پس چه فرصت خوبی! براستی اگر خوابیدن ثواب عبادت را دارد، ذکر و تلاوت قرآن چه پاداشی دارد؟! و اگر نفس کشیدن عادی پاداش تسبیح و ذکر دارد، تلاش برای رفع گرفتاری یک مسلمان ، خدمت به والدین و عیادت بیماران چه پاداشی دارد؟! خوشا به حال آنها که قدر می دانند.

 محبت به کوچکترها

توجه به کوچکترها خصوصا کودکان همواره مورد تأکید پیامبر عزیز اسلام بوده است و حضرت می فرمودند: «من سلام به بچه ها را ترک نمی کنم تا پس از من «سنّت» شود و دیگران هم، چنین کنند» اما در ماه مبارک رمضان به طور ویژه سفارش فرمودند. حضرت در ضمن خطبه خود این نکته را یادآور شدند: «وارحموا صغارکم» به کوچکترها محبت و مهربانی کنید. پس مراقب باشیم در ماه رمضان به کوچکترها بیشتر توجه کنیم، به سخن آنان گوش دهیم، در مجالس و میهمانی ها اول غذای آن ها را نزدشان بگذاریم، از کودکانی که روزه نمی گیرند غافل نشویم تا خاطره ای خوش از ماه رمضان داشته باشند و با اخلاق و آرامش رشد کنند و بدین وسیله به سفارش پیامبر عزیزمان هم عمل نموده باشیم.

خوب شدن در این ماه آسان است

از آنجا که فضای ماه مبارک نورانی و پربرکت است، مردم روزه دارند و معنویت حاکم بر این ماه است کنار گذاشتن اخلاق ناپسند و ترک گناه و پرهیز از حرام بسیار آسان تر از زمان های دیگر است. امام سجاد علیه السلام در دعای وداع با ماه مبارک رمضان آنجا که با تعبیرات مختلف به این ماه سلام می دهند می فرمایند: «سلام بر تو ای همراه و هم نشینی که پیمودن راه های نیکی در تو آسان بود» بنابراین چه زمانی برای تحول و تصمیم خوب و کنار گذاشتن بدی ها از این ماه بهتر؟

 احترام به بزرگ ترها

از توصیه های پیامبر عزیزمان در ماه مبارک رمضان این جمله است که فرمودند: «وَقِّروا کِبارَکُم» «بزرگ ترها را احترام کنید و جایگاه آن ها را بزرگ بشمارید». نکته جالب این است که در این فرمایش حضرت بزرگ تر بودن خود یک عامل محترم بودن است. چه زیباست در یک خانواده، یک فامیل، یک محل و یک کشور همه و همه به بزرگ ترها احترام بگذارند، با آنان مودبانه سخن بگویند، به آنان خدمت کنند و حرمت ایشان را پاس بدارند و البته به قول قدیمی ها «آسیاب به نوبت» یعنی کوچک ترها هم باز بزرگ تر می شوند و همین سفارش نسبت به آنان هم می شود. بدیهی است این ادب در ماه مبارک رمضان تمرین می شود و در همه سال باید رعایت شود و آخرین سخن اینکه احترام و خدمت به بزرگ ترها که پاداش الهی و دعای بزرگ ترها را در پی دارد سرمایه ای ارزشمند برای جوانان و نوجوانان خواهد بود که به برکت آن عمری مفید و سالم خواهند داشت.

با آروزی توفیقات

بزرگ ترین و ارزشمند ترین ماه در نزد خداوند

از امتیازات این ماه این است که ارزشمندترین ماه نزد خداوند است، در تمام سال هیچ ماهی به این اندازه مورد توجه پروردگار مهربان نیست. پیامبر عزیزمان صلی الله علیه و آله فرمودند: «ماهی ست که در نزد خداوند برترین ماه هاست و روزهای آن بهترین روزها و شب های آن برترین شب ها و ساعت هایش ارزشمندترین ساعت هاست» پس خوشا به حال کسی که بهترین ساعت ها را به بهترین کارها و با بهترین نیت ها سپری کند.

برنامه سوم: بازداشتن اذیت خود از دیگران

یکی از برنامه های مهم ماه مبارک رمضان این است که مراقب باشیم کسی را اذیت نکنیم. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «هرکس در این ماه اذیت خود را از دیگران باز بدارد، خداوند غضب خود را در قیامت از او بازمی دارد» چه معامله ی پرسودی.

بنابراین مراقب باشیم در ماه رمضان:

1ـ از گفتن سخنانی که باعث رنجش اطرافیان و اذیت آن ها می شود خودداری نماییم.

2ـ رفتاری مانند پرخاش، فریاد زدن، بداخلاقی و بدزبانی از ما صادر نشود.

3ـ هنگامی که برای عبادت یا سحری بیدار می شویم ملاحظه ی کودکان یا افرادی که به هر جهت از روزه گرفتن معذورند بنماییم و با سر و صدا باعث اذیت آنان نگردیم.

4ـ یادمان نرود که ساعت استراحت همسایه ها در ماه رمضان مختلف است، در ساعات شبانه روز از همسایگان سلب آسایش نکنیم.

5ـ از کودکانی که روزه نیستند غافل نشویم و نسبت به نهار آنان بی تفاوت نباشیم.

موفق باشید