دورد به ارواح شما ای شهدای مظلوم .... ای مسافران غریب ای اسیران سر بریده!
جلادان که سر تا پا غرق در جهل ونادانی هستند و کسانی اند که آخرت شان در بدل پول و مطامع دنیایی فروخته اند.
چگونه به خود جرات دادند که گلوی های نازک تبسم و شکریه و ... را ببرند.
و کدام وجدان باشد که فریادمظلومیت تان را فریا نزنند .....
وکدام گوش باشد که خون های به ناحق ریخته شده شما را نشنوند. وگریه نکنند .
وکدام دست باشد که درتشیع جنازه های تو تکبیر نگویند و فریاد وا مظلوما سرندهند.
شهدا شاهد باشید که امروز مردم افغانستان با فریاد های عدالت خواهی و داد طلبی شان کوه های سر به فلک کشیده و ارگ نشینان بی بنیاد را بلرزه در آورده اند و خون به ناحق ریخته شده شما نقطه عطف در تاریخ خونین کشور خواهد شد. ادامه مطلب...

تعریف و مصادیق اخلاق فردی را بیان کنید؟ تعریف و مصادیق اخلاق اجتماعی را بیان کنید؟ و فرق آن با اخلاق فردی چیست؟

رابطه انسان برحسب طرف رابطه، به چندگونه شکل می‌گیرد: رابطه با خالق و رابطه با مخلوق. رابطه با مخلوق نیز یا با خود است و یا با دیگرى، و آن دیگرى نیز یا انسان است و یا موجودى غیر بشرى. بر این اساس، علم اخلاق مشتمل بر حوزه‌های مختلفی خواهد بود؛ مانند اخلاق بندگى، اخلاق‏ فردى‏، اخلاق اجتماعى و اخلاق زیست‌محیطى.
مراد از اخلاق بندگى، هنجارها و ناهنجارهایى؛ مانند ایمان، خوف، توکل، کفر، سرکشى و بی‌اعتمادى به خدا است که به رابطه انسان و خدا مربوط می‌شود.
اخلاق فردى نیز ارزش‌هاى اخلاقى مربوط به حیات فردى انسان‌ها است که آدمى را فارغ از رابطه با غیر در نظر می‌گیرد؛ مانند فضیلت‌هاى صبر، حکمت، توکل، اخلاص و عزّت نفس، و رذیلت‌هاى پُرخورى، شتاب‌زدگى و سَبُک‌مغزى. مراد از اخلاق اجتماعى؛ ارزش‌ها و ضدارزش‌هاى حاکم بر رابطه فرد با سایر انسان‌ها می‌باشد؛ مانند معاشرت نیکو، عدل، احسان، حسد و تکبر.
اخلاق زیست‌محیطى نیز احکام ارزشى حاکم بر مناسبات انسان با طبیعت (گیاهان، حیوانات، مراتع، جنگل‌ها و آب‌ها) را بیان می‌کند.[1]
در تفاوت میان اخلاق فردی و اجتماعی باید گفت؛ نمی‌توان انکار کرد که اخلاق فردى نیز تأثیر غیر مستقیم بر مسائل اجتماعى دارد.[2] ولی در زندگى اجتماعى؛ قوانین، مقررات و آداب خاصّى، ضرورت می‌یابد که بسیارى از آنها در زندگى فردى مطرح نمی‌شود؛ لذا اسلام -به عنوان دین خاتم- کامل‌ترین و عالی‌ترین برنامه زندگى را درهر دو بعدِ فردى و اجتماعى به ارمغان آورده و عمل بدان به طور قطع سعادت فرد و اجتماع را تأمین می‌کند.

==============

[1]. ر.ک: علیزاده، مهدى، اخلاق اسلامى (مبانى و مفاهیم)، ص 22 – 23، قم، دفتر نشر معارف، چاپ اول، 1389ش؛ الهامى نیا، على اصغر، سیره اخلاقى معصومین‏، بخش اخلاق فردی، ص 15 و بخش اخلاق اجتماعی، ص 115، قم، زمزم هدایت‏، چاپ اول، 1385ش.
[2]. مکارم شیرازى، ناصر، اخلاق در قرآن، ج ‏1، ص 77، قم، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)،  چاپ اول، 1377ش.

آزاد شدن مردم از جهنم

در ماه رمضان که ماه رحمت، برکت و مغفرت است، هرشب خداوند عده ای را برای همیشه از جهنم، آزاد اعلام می کند. یعنی آنها دیگر بهشتی هستند و حکم آزادی شان از جهنم صادر می شود. لذا پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله در ضمن بیان نام هایی برای این ماه فرمودند: «و هو شهر العتق من النار و الفوز بالجنّه» این ماه، ماه آزاد شدن از جهنم و رستگارشدن به سبب ورود به بهشت است.

و امام سجاد علیه السلام در دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیه به پیشگاه الهی عرضه می دارند: «پروردگارا بر محمد و آل او درود فرست و اگر هر شبی از شبهای این ماه افرادی مشمول عفو و بخشش تو و گذشت کریمانه ات می شوند، ما را نیز جزء آن آزادشدگان و عفو خوردگان قرار ده و ما را از بهترین یاران این ماه مقرر فرما»

  توجه و محبت به همسایگان

یکی از حقوق مهم در دین ما حق همسایه است. در سفارشات پیامبر عزیزمان صلی الله علیه و اله فراوان از توجه و رسیدگی به همسایه ها به چشم می خورد. در ماه رمضان که ماه فضیلت و کمال و ماه بندگی و قرب به خداوند است از این مهم نباید غافل شد. امام سجاد علیه السلام در دعای 44 صحیفه سجادیه ضمن درخواست توفیقات در این ماه به پیشگاه الهی عرضه می دارند: «پروردگارا ما را موفق دار، تا به فامیل خود نیکی نموده و ارتباط خوبی با آنان داشته باشیم و با بخشش و محبت به همسایگان خود توجه و رسیدگی نماییم»

پس بیایید در این رابطه چند تصمیم خوب بگیریم:

1- مراقب باشیم اذیت ما به همسایه ها نرسد و با رفتار و گفتار خود آنها را نرنجانیم.

2- به همسایگان احترام گذاشته و حقوق آنها را رعایت نماییم.

3- اگر مساله خاصی دارند مثلا بنایی می کنند یا مریض شده اند و یا گرفتاری برایشان پیش آمده، از خبرگیری و کمک به آنها دریغ ننماییم.

4- اگر لازم است در ماه رمضان آنان را برای سحر بیدار نموده و نیز با افطاری دادن و یا اهداء هدیه، به آنها اظهار محبت کنیم.

5- اگر آنها در اثر غفلت باعث اذیت یا ناراحتی ما شدند، گذشت نموده و از جبران و مقابله به مثل، پرهیز نماییم.

ماه عیب پوشی

عیب پوشی از صفات خداوند مهربان است. خداوند ستار العیوب است و همواره آبروی بندگان خود را حفظ می کند. اما گاهی بندگان، خود با رفتار غلط و اصرار بر گناه و خطا ابروی خود را می برند و به اعتبار خود لطمه می زنند. ماه مبارک رمضان هم زمینه ساز توبه و ترک گناه است و هم نگاه مردم به یکدیگر مثبت است و هم انگیزه عیب پوشی بیشتر. به این جهت ماهی است که مومنین در نگاه یکدیگر موجّه و آبرومند هستند و امام سجاد (علیه السلام) هم در دعای 45 صحیفه سجادیه به هنگام وداع با ماه رمضان خطاب به آن می فرمایند: «سلام بر تو ای ماه، چه بسیار گناهان را محو نمودی و چه بسیار عیب های مختلف را پوشاندی»

چه زیباست که این عیب پوشی را پس از این ماه هم ادامه دهیم.

اخلاق نیک

خوش اخلاقی عبارت است از:

1- چهره باز

2- زبان بی نیش و کنایه

3- تحمل سلیقه های مختلف

4- تغافل یعنی از خیلی کارها که مورد پسند ما نیست خود را به غفلت بزنیم و گویا ندیده و نشنیده ایم.

5- عفو و گذشت

این اخلاق نیک همیشه یک ارزش مهم است و پیامبر عزیزمان فرمودند: «سنگین ترین چیزی که در میزان عمل قرار می گیرد اخلاق نیکوست». اما در ماه مبارک رمضان اخلاق نیک هم لازم تر است و هم پاداش بیشتری دارد. لازم تر چون مردم روزه هستند و بیشتر شایسته خوش اخلاق و برخورد نیکو هستند و پاداش بیشتر به خاطر فرمایش پیامبر عزیزمان در خطبه استقبال از ماه مبارک رمضان که فرمودند:

«ای مردم! هرکس در این ماه اخلاق خود را نیکو گرداند، پاداش او عبور به سلامت از صراط است. در روز قیامت روزی که قدم ها بر صراط می لغزد»

ماه شرافت و ارزشمندی

ماه رمضان ماه ارزشمند شدن است. این ماه به انسان ارزش و بها می دهد. چون این ماه انسان را از گناهان پاک و از اخلاق ناپسند دور نموده و به صفات ارزشمند مزیّن می کند. این ماه دل ها را از غرور و حسد پاک و به تواضع و محبت می آراید و این گونه ارزشهای معنوی را در انسان تقویت می نماید. امام سجاد علیه السلام در دعای 45 صحیفه سجادیه به پیشگاه الهی عرضه می دارند: «پروردگارا ما اهل این ماه هستیم، ماهی که به وسیله آن به ما شرافت و ارزش دادی و ما را به لطف خود موفق به درک این ماه نمودی در حالی که افراد شقی و بدبخت از درک آن محروم و نسبت به آن جاهل بودند» بنابراین هرکس به دنبال ارزشمندشدن و کسب شرافت است باید این ماه را قدر بداند و در عمل به برنامه های این ماه کوشا باشد.

  اکرام نیازمندان

یکی از برنامه های مهم ماه مبارک رمضان توجه به نیازمندان است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه استقبال از ماه مبارک رمضان فرمودند: «در این ماه به فقراء و مساکین صدقه بدهید». رفع گرفتاری از یک فرد یا یک خانواده نیازمند بسیار مهم و مورد توجه پروردگار است که چون از سر صدق و راستی انجام می شود به آن صدقه گفته می شود. صدقه هر نوع نیکی به فقراء را شامل می شود. کمک مالی، آموزش رفتار صحیح، ایجاد شغل، واسطه کار خیرشدن و از آبرو مایه گذاردن و نیز صرف وقت برای رفع نیاز نیازمندان، هریک صدقه محسوب می شود. دوستان و عزیزان! بیایید در این روز با برکت، روز میلاد کریم اهل بیت علیهم السلام به امام مجتبی علیه السلام اقتداء نماییم. آن حضرت چنان با فقراء و نیازمندان با محبت بودند و در رفع نیازهای مختلف ایشان کوشش داشتند که به «کریم اهل بیت» معروف گردیدند. انواع صدقه و نیکی به طبقات محروم در زندگی حضرت جلوه داشت و علاوه بر این ها حضرت کرامت و بزرگی را به نیازمندان هدیه می دادند و با حرمت نهادن به آنان از جهت روحی هم آن ها را اکرام می نمودند.

امید آن که در این روز بزرگ و در این راه ارزشمند آن حضرت را الگوی خود قرار دهیم...